انتخاب بیل مکانیکی مناسب

بیل مکانیکی (excavator) که به آن بیل هیدرولیکی، بیل بوم (boom) یا بیل قدرت نیز گفته می‌شود، ماشینی است که دارای یک قالب حامل است که یک برجک چرخان روی آن قرار دارد که سکوی اپراتور، موتور، سیستم‌ها و بازوی هیدرولیکی را به یکدیگر متصل می‌کند.

بازوی بیل مکانیکی تقریبا مشابه حرکات بازوی انسان عمل می‌کند و امکان استفاده از ابزار مختلف را فراهم می‌کند. رایج‌ترین ابزار، ابزاری برای کندن زمین است اما ادوات دیگری همچون سنگ‌شکن، انبرها، گیره‌ها، چنگک‌ها، ابزار تخریب و غیره را نیز می‌توان به آن متصل کرد. انعطاف‌پذیری و چندکاره بودن بیل مکانیکی باعث شده که بیل مکانیکی تجهیزی بسیار حیاتی برای کارهای مرتبط با زمین در سایت‌های ساخت و ساز و ساختمان‌سازی باشد و همچنین برای جا به جایی و حمل متریال انبوه، تخریب، معدن، معدن سنگ و همچنین جنگل‌داری بسیار مفید است.

چطور یک بیل مکانیکی انتخاب کنیم؟

دو خانواده‌ی اصلی وجود دارد: بیل هایی که مجهز به چرخ هستند و بیل مکانیکی‌هایی که مجهز به ریل هستند. هر دو این دسته‌بندی‌ها، مزایا و معایبی دارند و شما اول باید تعیین کنید که کدام یک از این دو مناسب نیازهای شماست.

سپس باید تعیین کنید که آیا استاندارد نیاز دارید یا یک پیکربندی خاص. تفاوت‌های ساختاری زیادی میان بیل های متفاوت وجود ندارد، حتی در بین تولیدکنندگان مختلف. بیل مکانیکی، ماشینی چندکاره است و در اغلب موارد تنها با تغییر دادن ابزار آن، می‌تواند نیازهای شما را برطرف کند. البته چند پیکربندی مختلف وجود دارد که می‌تواند برای شرایط خاص سازگار باشد، به طور مثال:

• بیل تخریبی (demolition)، بازوهایی دارند که می‌توان آن‌ها را در حالت کشیده استفاده کرد تا به بالای ساختمان‌ها برسد و تخریب مورد نظر را انجام دهد. سکوی اپراتور معمولا در برابر متریال‌ و موادی که سقوط می‌کنند محافظت می‌شود و می‌توان این سکو را به سمت بالا چرخاند تا اپراتور دقیقا محل کار را ببیند.
• بیل چرخشی دم صفر (zero tail swing) بدون آن که از سطح زمین زیر ماشین بلند شوند می‌توانند محور شوند. در نتیجه بدون خطر و ریسکِ لمس کردن دیوار، می‌توانند در کنار دیوار کار کنند. بیل‌های مکانیکی راه‌رونده (walking) مجهز به «پای» مفصلی هستند که به کمک آن می‌توانند روی سطح زمین شیب‌دار یا ناهموار حرکت کار کنند.
• بیل‌های چند کاره (multi-function) یک بازو با چندین مفصل اضافه دارند تا بُرد حرکات ممکن خود را افزایش دهند و در نتیجه انعطاف‌پذیری ماشین افزایش پیدا کند.
• همچنین بیل‌‌های مکانیکی مخصوص جاده-راه‌آهن وجود دارد که برای حرکت در شبکه‌های راه آهن و ریلی کاربرد دارند. همین طور مدل‌هایی برای کار کردن در کنار آب و … نیز در بازار موجود است.

اصلی‌ترین معیار انتخاب یک بیل، ابعاد و قدرت آن است. ابعاد ماشین، خصیصه‌ی اصلی آن وزن عملیاتی است (به طور مثال بیل مکانیکی ۱۰ تنی). ابعاد مختلفی از بیل‌های مکانیکی در بازار موجود است، از کمتر از یک تن در مدل‌های کوچک‌تر تا بیشتر از ۱۰۰ تن که برای معادن سطحی استفاده می‌شوند.

شما باید بیل مکانیکی را سازگار با نیازهای خود انتخاب کنید. اگر مدلی را انتخاب کنید که بیش از حد کوچک باشد، ممکن است نیازهای کاری مورد نظر شما را تامین نکند یا اگر مدلی انتخاب کنید که بیش از حد بزرگ باشد، ممکن است دردسرهای بسیار ایجاد کند و قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود. وزن بیل مکانیکی نشانه خوبی از ابعاد یک ماشین است اما مهم است که بازوی بیل مکانیکی شما بتواند در حداکثر فاصله خود، پاسخگوی نیازهای پروژه‌های شما باشد. اگر اسناد فنی بیل مکانیکی را مطالعه کنید، اکثر تولیدکنندگان یک جدولی را ارائه می‌کنند که مشخصات فنی بازو و همچنین حداکثر ارتفاع و عمقی که می‌تواند به آن برسد در آن ذکر می‌شود.

یک فاکتور مهم دیگر قدرت موتور است که واحد هیدرولیک را تامین می‌کند که بازو و هر ابزاری را که به آن متصل باشد، به حرکت در می‌آورد. معمولا قدرت موتور با ابعاد ماشین نیز در ارتباط است اما ممکن است متفاوت باشد، یک موتور قدرتمند می‌تواند کارهای سخت‌تری را انجام دهد.

اکثر بیل‌های مکانیکی موتورهای دیزلی دارند. اگرچه در سال‌های اخیر شاهد حضور موتورهای هیبریدی (دیزلی / برقی) هستیم که دارای سیستم‌های بازیابی انرژی هستند. بنابراین این دستگاه‌ها سازگار با استانداردهای ضد آلایندگی فعلی است که در کشورهای مطرح  زیادی مهم هستند؛ همچون سیستم کلاس‌بندی Tier در ایالات متحده آمریکا و استاندارد آلایندگی اروپا.

بعد از تعیین کردن خصیصه‌های اصلی ماشینی که نیاز دارید، سایر معیارهای مهم در انتخاب ماشین را در نظر بگیرید؛ مواردی همچون ارگونومیکِ سکو و صندلی راننده، راحتی استفاده و کمک تجهیزات کاری و سطح سر و صدا و نویز بیل مکانیکی.

بیل مکانیکی متوسط HYDREMA با پیکربندی جاده-ریل برای کاربردهای خطوط راه آهن

 معیارهای اصلی انتخاب

٭ نحوه‌ی استفاده.

٭ ابعاد / وزن.

٭ قدرت / استاندارد موتور.

بیشتر بخوانید: انتخاب دستگاه جوشکاری با قوس الکتریکی مناسب

بیشتر بخوانید: انتخاب دستگاه تسمه کشی

چرا یک بیل مکانیکی خزنده (crawler) انتخاب کنیم؟

زمانی بهتر است یک بیل خزنده انتخاب کنید که می‌خواهید ماشین را بدون حرکت زیاد، در محل‌هایی ناهموار یا زمین نرم مورد استفاده قرار دهید. ریل‌ها اصطکاکی فوق‌العاده را فراهم می‌کنند و توزیع مناسب جرم روی تمام سطح تماس را ممکن می‌سازند.

فاصله و عرض ریل‌ها به ثبات ماشین کمک می‌کند. همچنین ریل‌های عریض روی زمین های بسیار نرم و سست موثر هستند (باتلاقی) اما روی زمین‌های سخت‌تر و (خورنده) زودتر دچار استهلاک می‌شوند.

از طرف دیگر، سرعت حرکت بیل خزنده بیشتر از پنج کیلومتر در ساعت نمی‌شود، در نتیجه برای کاربردهایی مناسب هستند که بیل لازم نیست جا به جایی زیادی داشته باشد یا فواصل زیادی را بپیماید.

بیل‌های مکانیکی خزنده، اکثر بیل‌های مکانیکی در بازار را تشکیل می‌دهند و می‌توانند وزن عملیاتی تا ۹۸۰ تن (توان سه هزار کیلووات) داشته باشند که در مدل‌های استفاده شده در معادن این اعداد بزرگ را می‌بینیم.

بیل مکانیکی خزنده SANY

مزایا و معایب بیل خزنده

٭ اصطکاک عالی روی زمین‌های نرم.

٭ سرعت حرکت آهسته.

چرا یک بیل مکانیکی چرخ لاستیکی (rubber-tired) انتخاب کنیم؟

بیل مکانیکیِ چرخ لاستیکی، سرعت حرکت بسیار بالاتری دارد، حدود ۳۵ کیلومتر در ساعت؛ در نتیجه مناسب کاربردهایی است که این ماشین باید به شکل سیار استفاده شود.

از طرف دیگر چرخ‌ها، اصطکاک کمتری را نسبت به ریل‌ها ایجاد می‌کند، چون سطح تماس آن‌ها با زمین زیر خود کمتر است اما برای کار روی سطوح سخت‌تر همچون بتن آسفالت و غیره مناسب‌تر هستند.

بیل مکانیکی چرخ لاستیکی حداکثر ۱۳۰ تن و ۴۰۰ کیلووات توان عملیاتی دارد.

بیل مکانیکی چرخ لاستیکی HITACHI

مزایا و معایب بیل مکانیکی چرخ لاستیکی

٭ سیارپذیری خوب.

٭ اصطکاک کمتر روی زمین نرم.

٭ سرعت حرکت بالا.

٭ مناسب برای زمین‌های سفت.

ابعاد مناسب

تولیدکنندگان، بیل‌های مکانیکی را در ابعاد مختلف می‌سازند. بعضی از آن‌ها کمتر از یک تن و بعضی بیشتر از صدها تن است. خلاصه‌ای از اطلاعات مرتبط با ابعاد بیل‌های مکانیکی را در جدول زیر می‌بینید:

مینی بیل مکانیکی YANMAR

ابعاد:

٭ بیل میکرو.

٭ بیل مینی.

٭ بیل مدیوم.

٭ بیل استاندارد.

٭ بیل بزرگ.

بیل مکانیکی راه رونده (walking) چیست؟

بیل مکانیکی راه رونده Hishan

بیل مکانیکی راه رونده که به آن بیل مکانیکی عنکبوتی نیز می‌گویند، ممکن است چرخ‌دار باشد یا نباشد، اما همیشه مجهز به استابیلایزرهای تلسکوپی یا مفصلی می‌باشد که در نتیجه می‌تواند در مناطق با شیب بسیار کار کند.

بیل مکانیکی راه رونده به طور مثال می‌تواند برای کارهای آکروباتیک در مناطقی با شیب‌های تند و برای کارهای جنگل‌داری در مناطق کوهستانی مورد استفاده قرار بگیرد.

روندهای جدید در بازار

بیل مکانیکی مینی ۱۰۰ درصد الکتریکی Wacker Neuson Ez17e

چند سال پیش بعد از معرفی بیل‌های مکانیکی هیبریدی، روند جدید آتی در بازار معرفی بیل مکانیکی ۱۰۰ درصد برقی و باتری‌دار است که در سال ۲۰۱۸ معرفی شدند.

بدون داشتن موتور دیزلی، این نوع بیل‌ها، سر و صدای عملیاتی بسیار کمی دارند و انتشار گازهای آلاینده توسط آن‌ها صفر است، در نتیجه برای سایت‌های ساخت و ساز و ساختمان‌سازی داخل شهر، ایده‌آل هستند.

بیشتر بخوانید: انتخاب تسمه انتقال نیروی مناسب

بیشتر بخوانید: انتخاب درب صنعتی مناسب

بیشتر بخوانید: انتخاب کیبورد صنعتی مناسب