تکنولوژی سنسورهای هوشمند هر روزه بیشتر و بیشتر در حال تصرف زندگی روزمره است. امروزه راهکارهای فراصوتی، رادار بدون تماس، اپتوالکترونیک و تکنولوژی های لیزری، جزء ترندهای رایج صنعت هستند و سبب نوآوری میشوند. در این بلاگ با فرصتهایی که تکنولوژیهای سنسورهای نوین میتوانند در مراقبتهای بهداشتی، خانههای هوشمند، و صنایع اتومبیل ایجاد کنند، آشنا میشوید.
سنسورهای مربوط به زمینه سلامتی
تکنولوژی سنسورهای نوین در زمینه زندگی با کمک پیرامون (Ambient Assisted Living, AAL)، سلامتی، زیبایی اندام و نیز پیشگیری، کاربردهای فراوانی دارد.
بایوسنسور برای نظارت بر شیمی بدن
نسل جدید تکنولوژی سنسورهای Tissue-integrated از کمپانی کالیفورنیایی Profuse ، طرح مبتکرانهای دارد که توسط آن، شخص قادر است بر شیمی بدن خود نظارت داشته باشد. بایوسنسورها از بدن جدا نیستند، بلکه کاملا ادغام شده با بافت بدن بدون دستگاههای فلزی و بدون برق کار میکنند. کاربردهای این طرح برای زیبایی اندام و سلامتی می باشد. این تکنولوژی به خصوص برای افرادی با بیماریهای مزمن، امنیت و آرامش بیشتر در زندگی روزانه به همراه دارد.
سنسور پیشرفته برای سنجش گلوکز خون
روش جدید سنجش گلوکز خون با سنسور پیشرفته FreeStyle Libre ، به منظور بهبود زندگی افراد دیابتی که به انسولین نیاز دارند، طراحی شده است. این سنسور که توسط Abbott توسعه یافته است، به بالای بازو وصل میشود و سنجش گلوکز خون را با اسکن منقطع انجام میدهد. این سنسور، سوزش ناشی از سوزن برای اندازهگیری گلوکز را از بین برده و ضمنا درک بهتری راجع به موضوع گلوکز ارائه میدهد.
کفش به عنوان همراهی سودمند
با کمک “Walkassist” از Tec Innovation، میتوان موانع موجود در مسیر را برای افرادی که به خاطر حادثه و یا کهولت سن دچار محدودیت حرکتی هستند، به موقع تشخیص داد. سیستم هشداری که در کفش قرار داده میشود، مجهز به سنسور تشخیص فاصله و یک واحد پردازش بوده و بازخورد شنوایی(صوتی)، لمسی یا بصری ارائه میدهد.
بازخورد شنوایی توسط هدفون استخوانی (bone headphone) دریافت میشود. بدین ترتیب کانالهای طبیعی شنوایی آزاد باقی مانده و صداهای اطراف نیز توسط فرد شنیده میشود.
مت امنیتی (Safety mats) با سنسور یکپارچه
مت امنیتی به خودی خود پدیدهی جدیدی نیست. اما ابتکار جدید در این است که متهای مرسوم مجهز به سنسورهایی شدهاند که تغییر بار مت را ثبت کرده و به سرعت توسط یک سیستم تماس، درخواست کمک میکنند.
سنسور ارائه دارو
سیستم ارائه دارو با تکنولوژی سنسورها ، مشکل فراموش کردن مصرف دارو را حل میکند. ابتدا داروهایی که باید مصرف شوند دستهبندی میشوند. سپس دستگاه با سیگنالی مصرف دارو را به شما یادآوری کرده و دارو را در زمان مورد نظر ارائه میدهد. آلارم زمانی متوقف می شود که سنسور تشخیص دهد دارو واقعا مصرف شده است.
پارچه های هوشمند
تکنولوژی پارچه هوشمند مجهز به سنسور به وفور در بخش سلامت و مراقبت استفاده میشود. این تکنولوژی نوین سنسور برای افراد مسن، ورزشکاران، و بیماران مفید است. برای مثال، پارچه های مجهز به سنسور نه تنها حرکت را نظارت میکنند بلکه دمای بدن و تنفس را برای افراد بستری شده و نوزادان نیز تحت نظر دارند. این تکنولوژی برای اهداف متعددی قابل استفاده است:
- سنجش میزان سیال در بدن( بسیار پایین/بسیار بالا)
- سنجش مقاومت پوست
- ثبت عملکردهای حیاتی( تپش قلب، ریتم تنفس، دمای بدن)
- سنجش فشار و دفرمه شدن( مثلا یافتن نقطه فشار)
- نظارت بر ترتیب حرکت و جنبش( ورزشکاران، افراد مسن)
از آنجایی که سنسورهای به کار رفته در پارچه از تارمو هم ظریف تر هستند، هنگام پوشیدن لباس به ندرت حس میشوند. ضمنا برخی از سنسورها به منبع نیرو احتیاج ندارند، چرا که خودشان برق تولید میکنند.
تکنولوژی سنسور در وسایل نقلیه
زندگی روزمره به کمک دوربین، سنسورهای مادون قرمز و التراسونیک و رادار، سیستم های کمکی رانندگی مثل سیستم های ترمز اتوماتیک اضطراری و یا کمک برای پارک کردن، آسان تر شده است و ضمنا امنیت جاده ها افزایش یافته است. سازندگان خودرو حدود ده سال است که سیستم های اتوماتیک مجهز به تکنولوژی سنسورهای التراسونیک جهت تسهیل پارک کردن -که در جلو و کنار خودرو جای دارند- ارائه میدهند. این سیستم ها به فرمان کمک میکنند تا پارک کردن ماشین راحتتر انجام شود. خودرو جای پارک را رد می کند، فرمان خود به خود قفل می شود و راننده فقط لازم است ترمز و گاز را کنترل کند.
ماشین های لوکس مانند سری خلاق BMW 7 حتی یک قدم فراتر هستند. این مدل خودرو که از اواخر سال ۲۰۱۵ در دسترس بوده است، این قابلیت را دارد که به صورت تمام اتوماتیک با کنترل از راه دور و بدون نیاز به حضور راننده در خودرو ،پارک شود. مرسدس هم سیستم مشابهی را با یک اپلیکیشن گوشی هوشمند برای سری E-Class ارائه داده است.
وقتی صحبت از پارک کردن در شهرهای بزرگ میشود، تکنولوژی سنسورهای پارک خودرو به عنوان تکنولوژی نوین و پیشرفته و خودکفایی مطرح میشوند که زندگی روزمره را بسیار راحتتر میکنند. برای مثال، استارت آپ Park Here مونیخ با استفاده ازتکنولوژی سنسورها، جای پارک را جست و جو کرده و سیگنالی به سیستم راهیاب، اپلیکیشن و یا OEM ارسال میکند. و به این ترتیب راننده میتواند مستقیم به سمت جای پارک خالی که پیدا شده برود.
وقتی صحبت از رانندگی اتوماتیک میشود، خودروهای لوکس پیشگام هستند. برخی خودروهای لوکس سدان در شرایط خاص و برای زمان کوتاه قادر به رانندگی اتوماتیک هستند. برای مثال، مدل جدید بی ام و سری ۷، مهندسین اطلاعات سنسور رادار را ترکیب کردهاند تا تصویر ۳۶۰ درجه از محیط اطراف ماشین ارائه دهند. بی ام و ۷ قادر است از تصادف جلوگیری کند. و اگر هنگام تغییر لاین وارد محیط تصادف شوید سیستم فعال جلوگیری از برخورد میتواند از تصادف جلوگیری کند. در اتریش نیز در این زمینه سیستم هایی ارائه می شود: در سپتامبر سال ۲۰۱۶ مرکز تحقیقات Virtual Vehicle در Graz اولین آزمایش خودرو اتوماتیک را انجام داد. ماشین white Ford Mondeo بهار ۲۰۱۷ راهی جادههای استیریا شده است.
در آخر باید ذکر شود که سازنده های بزرگ مثل Daimler سالهاست مشتاقانه روی پروژه کامیونهای اتوماتیک نیز کار میکنند.
Wolfgang Bernhard در مصاحبهای با مجله مدیریت اعلام کرد: “در مقایسه با پنج دههی گذشته، در ده سال پیش رو تغییرات بیشتری در خصوص تکنولوژی کامیون خواهیم داشت.” این کمپانی سال گذشته، کامیون Future Truck 2020 را اتوبان بستهای در نزدیکی Magdeburg تست کرد. توسعه تراکتورهای اتوماتیک نیز پیشرفت خوبی داشته است. پیشبینی میشود در سالهای پیش رو پیشرفت چشمگیری در راه باشد.
تکنولوژی سنسورها در منزل و باغ
دستگاه های الکترونیکی زیادی هستند که از سنسورها برای انجام امور منزل و باغ/باغچه استفاده میکنند. با اتصال به اینترنت دستگاههای مختلف قادرند به یکدیگر متصل شوند و با راهکارهای خانه هوشمند، امنیت و راحتی را بالا ببرند. این سیستم که Internet of Things (IoT) نام دارد، شامل شبکه های سنسورهای جمع آوری داده، رایانش ابری (Cloud computing) و ارتباط دستگاه با دستگاه میباشد.
دامنه کاربردهای تکنولوژی سنسورها برای منزل بسیار گسترده است. دزدگیر مجهز به سنسور، سیستم حفاظتی حریق، کنترل گرما و نور، کنترل مدرن امور خانگی، از این دسته هستند. برای مثال رباتهای نظافت برای تمیزکردن خانه مستقلا و برای هر نوع کف پوش، کار میکنند. سنسور ها و دوربینها تمیز شدن تمام زوایای خانه و همچنین عدم برخورد جاروبرقی با موانع را تضمین میکند. همین قاعده برای رباتهای شیشه پاککن و یا ماشینهای چمنزن اتوماتیک نیز صدق میکند. در آینده با بکارگیری سنسورهای آب، میتوان از آسیبهای آبی احتمالی که ممکن است توسط ماشین لباسشویی و ماشین ظرفشویی در خانه ایجاد شود نیز جلوگیری کرد. برای مثال، Loxone Water Sensor Air آب ورودی و خروجی را چک کرده و به سرعت آلارمی را توسط یک مینی سرور به صدا در میآورد. سیستمهای آبیاری کنترل شده با سنسور نیز در باغبانی بسیار کاربردی هستند. در این سیستم ها آبیاری در زمانهای برنامه ریزی شدی انجام نمیشود، بلکه با VIRACUBE فقط زمانی آبیاری انجام می شود که گیاهان واقعا به آب نیاز داشته باشند.
نتیجه گیری: آینده در دست ابزار کوچک است
سیستمهای هوشمند سنسور در تمامی ابعاد زندگی روزمره حضور دارند. این سیستمها امنیت فراهم کرده، نجاتبخش زندگی هستند و کیفیت زندگی را ارتقا میدهند. هر چه ابعاد بیشتری از زندگی اتوماتیک و شبکه ای شود، اهمیت تکنولوژی های نوین سنسور نیز افزایش مییابد. دیدن چهرهی زندگی در پنج تا ده سال آینده خالی از لطف نیست.