فیلتر هوای فشرده برای زدودن آلاینده‌ها از هوا بعد از فشرده شدن، به کار می‌رود. با توجه به کاربرد این فیلترها، انواع، سایزها و سطوح کیفیت مختلفی از آن‌ها وجود دارد. انتخاب نوع مناسب فیلتر به سطح پاکی مورد نظر شما و نیز نیازهای سیستم شما بستگی دارد.
پیدا کردن فیلتر مناسب برای کمپرسور صنعتی شما، می‌تواند بازده واحد شما را افزایش داده و نیز هزینه‌ی انرژی شما را کاهش دهد.
چرا از فیلتر هوای فشرده استفاده کنیم؟
فرآیندهای بسیار دقیق صنعتی باید عاری از هرگونه آلودگی باشند. همان‌طور که برای داشتن قهوه‌ای تمیز و خالص، فیلتری کاغذی درون قهوه‌جوش قرار می‌دهیم، تجهیزات پنیوماتیک (شیر یا سیلندر) هم به یک فیلتر هوای فشرده احتیاج دارند تا با هوایی کار کنند که عاری از ذرات جامد، ذرات معلق روغن یا روان‌کننده‌ها باشد.
هوای فشرده، غلظت ذرات جامد موجود در جو در هر متر مکعب را افزایش می‌دهد. هوایی که از کمپرسور خارج می‌شود، حاوی آلاینده‌های دیگری نظیر گرد و خاک، زنگ‌زدگی، روغن، آب و غیره نیز است.
برای داشتن خالص‌ترین هوای ممکن، فیلترها باید به جریان هوا متصل شوند تا ناخالصی‌ها قبل از آلوده کردن سیستم زدوده شوند.
بنابراین نصب فیلتر هوای فشرده‌ی مناسب از موارد زیر جلوگیری می‌کند:
- آسیب رسیدن به تجهیزات گران‌قیمت (خوردگی قطعات فلزی، گرفتگی شیرها و لوله‌ها و غیره).
- آلودگی محصولات (به خصوص در صنایع کشاورزی – غذایی، صنایع داروسازی و پزشکی).
- اثر گذاشتن بر عملکرد یا طول عمر سایر اجزای مرتبط با هوا.
- آتش سوزی.
- از کار افتادگی غیرمنتظره به دلیل خراب شدن تجهیزات.
- تعمیر و نگهداری مستمر تجهیزات.
چگونه یک فیلتر هوای فشرده انتخاب کنیم؟
قبل از انتخاب فیلتر هوای فشرده، چند نکته را می‌بایست در نظر بگیرید:
- سایز ذراتی که باید فیلتر شوند.
- فیلترهای دارای استاندارد جهانی وجود دارند که ذرات بین ۵ تا ۴۰ میکرونی را می زدایند.
- همچنین فیلترهایی وجود دارند که ذرات کوچکتر از ۱ میکرون را حذف می کنند، به خصوص برای تجهیزات دارویی و نیز صنایع غذایی.
- شدت جریان و هد افت (یا افت فشار).
- بسته به جریان‌هایی که باید مدیریت شوند، فیلترهای با سایزهای مختلفی وجود دارند. این جریان‌ها می‌توانند تا ۱۷۰۰ Nm3/h باشند.
- برای انتخاب سایز مناسب باید حداکثر هد افت را برای فیلتر خود تعیین کنید.
- به منحنی‌های افت فشار بر حسب شدت جریان که توسط تولیدکنندگان فیلترها ارائه می‌شود، مراجعه کنید.
- برای عملکرد بهینه‌ی فیلتر، پیشنهاد می شود از افت فشار بیشتر از ۵ psi اجتناب شود.
- دما.
- فیلتر هوای فشرده شما در چه دمایی قرار است کار کند؟
- فیلترهای با عملکرد بالایی برای دماهای بالا (بیشتر از ۴۵۰ درجه‌ی سلسیوس) وجود دارند.
- استانداردهای محیطی.
- فیلترهای هوای فشرده از استاندارد ISO 8573 تبعیت می‌کنند. این استاندارد، کلاس‌های خلوص هوای فشرده به لحاظ وجود ذرات جامد، آب و روغن را بدون توجه به موقعیت آن‌ها در سیستم هوای فشرده، مشخص می‌کند.
- ضمنا این استاندارد، اطلاعاتی کلی درباره‌ی آلاینده‌ها در سیستم‌های هوای فشرده را فراهم کرده و با توجه به اندازه‌گیری خلوص هوای فشرده و یا ویژگی‌های پیش‌نیازهای دستیابی به هوای فشرده‌ی خالص، به دیگر قسمت‌های ISO 8573 رجوع می‌کند.
- و در آخر استاندارد ISO 8573-1:2010، آلاینده‌های گازی و میکروبیولوژیک را نیز مشخص می‌کند.
نکاتی که باید قبل از انتخاب فیلتر در نظر بگیرید:
- سایز ذراتی که باید فیلتر شوند.
- شدت جریان و هد افت.
- دما.
- استانداردهای قابل اجرا.
انواع مختلف فیلترهای هوای فشرده کدامند؟
برای زدودن انواع مختلف آلودگی‌ها، فیلترهای متنوعی وجود دارد:
فیلترهای ذرات (particle filters)
فیلترهای ذرات (particle filters)
این فیلترها ذراتی همچون گرد و غبار، کثیفی، گرده و غیره را می‌زدایند.
این فیلترها ۹۹ درصد ذرات موجود در هوا با قطر ۰٫۳ میکرومتر را حذف می‌کنند.
فیلترهای ادغام کننده (Coalescing filter)
فیلترهای ادغام کننده (Coalescing filter)
از این نوع فیلتر برای مایعات، ذرات معلق روغن و ذرات خاص میکروسکوپی (تا ۰٫۱ میکرون) در هوای فشرده معلق هستند، استفاده می‌شود.
این فیلترها، پیوستن ذرات مایع به هم را افزایش می‌دهند. ادغام، فرآیندی است که طی آن قطرات کوچک مایع، در اثر افت فشار، به هم پیوسته و قطرات بزرگتری را شکل می‌دهند. این قطرات با بزرگ‌تر شدن، درون تله‌ی رطوبت به دام می‌افتند، و بدین صورت هوا از هرگونه آلاینده‌ی مایع عاری می‌شود. این بدان معناست که هوای فشرده‌ی عبور کرده از این فیلتر، خشک‌تر و تمیزتر از قبل است.
نگهداری از این فیلترها آسان است، چرا که دچار گرفتگی چندانی نمی‌شوند، ولی برای زدودن بخار مناسب نیستند.
فیلترهای ادغام کننده‌ی سرد (که در ۲ درجه سلسیوس کار می‌کنند) هم وجود دارند که برای فیلتر کردن رطوبت موثرتر هستند.
کربن فعال شده یا فیلتر بخار
کربن فعال شده یا فیلتر بخار
این فیلترها برای از بین بردن بو یا ناخالصی‌ها، طی فرآیندی به نام “جذب سطحی”، به کار می روند.
جذب سطحی فرآیندی شیمیایی است که طی آن، کربن فعال به عنوان فیلتر، به طور طبیعی بخارات روغن را جذب می‌کند.
هرچند این فیلترها قیمت بسیار بالایی دارند.
این فیلترها، همچنین به یک فیلتر گرد و غبار برای جلوگیری از ورود ذرات زغال سنگ در اثر شکستن آن، به جریان هوا نیاز دارند.
چرا یک فیلتر تنظیم‌کننده‌ی فشار (pressure regulating filter) انتخاب کنیم؟
فیلتر تنظیم‌کننده‌ی فشار (pressure regulating filter)
فیلترهای تنظیم‌کننده‌ی فشار، هوای تمیز و خشک با فشار کنترل‌شده تأمین می‌کنند.
- این فیلترها را می‌توان علاوه بر دستگاه‌های هوای فشرده، درون کمپرسور و یا بین خطوط هوای فشرده نصب کرد.
- در هر زمانی می‌توان فشار را به صورت دستی تنظیم کرد. این بدان معنی است که نیازی نیست درباره‌ی نوسانات فشار نگران باشید. شما می‌توانید به واسطه‌ی یک گیج فشار، کنترل کاملی بر فشار تأمین شده توسط فیلتر تنظیم‌کننده‌ی فشار داشته باشید.
دلیل انتخاب روان‌کننده‌ی فیلتر چیست ؟
روان‌کننده‌ی فیلتر، ترکیبی است که کمپرسور را از هوا پاک می‌کند و آن را برای شبکه روان‌سازی می‌کند.
- روان‌سازی، توسط روان‌کننده‌ای درونی که مقدار روغن اضافه شده به سیستم هوای فشرده را کنترل می‌کند، ممکن می‌شود.
- روان‌کننده‌های فیلتر فشرده هستند، نصب آن‌ها آسان است، و ارزان هستند.
- آن‌ها اغلب مخزنی حدودا ۱۵۰ میلی‌لیتری دارند. بدین صورت دیگر نیازی نیست از روش‌های قدیمی روان‌سازی، که سبب اتلاف وقت می‌شوند، استفاده کنید.
- چنین سیستمی باعث می‌شود از آسیب رسیدن به تجهیزات پنیوماتیک به دلیل رطوبت، زنگ‌زدگی یا رسوب گچ، جلوگیری شود.
